ประวัติแนวคิดหลักนิติธรรมของนักปรัชญา

 หลักนิติธรรม (Rule of Law) เป็นอุดมคติที่สำคัญในประเพณีการเมืองในทางนิติศาสตร์มาเป็นระยะเวลายาวนานหลายพันปี และเป็นไปไม่ได้เลยที่จะเข้าใจและประเมินความเข้าใจสมัยใหม่เกี่ยวกับหลักนิติธรรมโดยไม่หยั่งถึงมรดกทางประวัติศาสตร์นั้น มรดกของการโต้แย้งเกี่ยวกับหลักนิติธรรมเริ่มต้นจากอริสโตเติล (ประมาณ 350 ปีก่อนคริสตกาล) ดำเนินต่อไปด้วยทฤษฎีของยุคกลาง เช่น เซอร์จอห์น ฟอร์เทสคิว (1471) ผู้พยายามแยกแยะรูปแบบการปกครองแบบเผด็จการจากการปกครองแบบเผด็จการ ดำเนินต่อไปจนถึงช่วงต้นสมัยใหม่ในงานของจอห์น ล็อก (1689) เจมส์ แฮริงตัน (1656) และ นิคโกโล มาเกียเวลลี (1517) ในยุคเรืองปัญญาของยุโรปในงานเขียนของมงเตสกิเออ (1748) และคนอื่นๆ ในรัฐธรรมนูญอเมริกันใน The Federalist Papers และ (และทรงพลังยิ่งกว่านั้น) ในงานเขียนของฝ่ายตรงข้ามของ Federalist และในยุคปัจจุบัน ในอังกฤษ ในงานเขียนของ A. V. Dicey (1885), F.A. Hayek (1944, 1960 และ 1973), Michael Oakeshott (1983), Joseph Raz (1977) และ John Finnis (1980) และในอเมริกา ในงานเขียนของ Lon Fuller (1964), Ronald Dworkin (1985) และ John Rawls (1971) เนื่องจากมรดกของแนวคิดนี้เป็นส่วนสำคัญของการประยุกต์ใช้ในปัจจุบัน ในบทความนี้ จะนำเสนอแนวคิดของนักปรัชญาสำคัญบางท่าน ดังนี้

อริสโตเติล

งานของอริสโตเติลเกี่ยวกับหลักนิติธรรมยังคงมีอิทธิพลอยู่ แม้ว่าอริสโตเติลจะตั้งคำถามว่าจะดีกว่าหรือไม่ที่จะให้บุคคลที่ดีที่สุดหรือกฎหมายที่ดีที่สุดปกครอง อริสโตเติลก็เข้าหาคำถามนั้นอย่างสมจริง โดยสังเกตว่าคำถามนั้นไม่เพียงแต่ขึ้นอยู่กับประเภทของกฎหมายที่พิจารณาเท่านั้น แต่ยังขึ้นอยู่กับประเภทของระบอบการปกครองที่บัญญัติและบังคับใช้กฎหมายนั้นด้วย 

แต่อริสโตเติลยังคงยืนกรานว่ากฎหมายนั้นมีข้อดีบางประการในฐานะรูปแบบการปกครอง กฎหมายถูกบัญญัติขึ้นในเงื่อนไขทั่วไป ล่วงหน้าก่อนกรณีเฉพาะที่อาจนำมาใช้ นอกจากนี้ กฎหมายถูกตราขึ้นหลังจากการพิจารณาเป็นเวลานาน ในขณะที่คำตัดสินของศาลนั้นได้รับแจ้งในระยะเวลาอันสั้น ซึ่งทำให้ผู้ที่พิจารณาคดีนั้นยากที่จะตอบสนองข้อเรียกร้องของความยุติธรรม อริสโตเติลยอมรับว่ามีบางกรณีที่เต็มไปด้วยความยากลำบากจนไม่สามารถจัดการได้โดยใช้กฎทั่วไป ซึ่งเป็นกรณีที่ต้องใช้ความเข้าใจอย่างลึกซึ้งจากผู้พิพากษาบางคน อริสโตเติลใช้คำว่า “epieikeia” (บางครั้งแปลว่าความเท่าเทียม) แต่กรณีเหล่านี้ควรถูกจำกัดให้น้อยที่สุด และการฝึกอบรมทางกฎหมายและสถาบันทางกฎหมายควรมีบทบาทต่อไปในวิธีการจัดการกรณีเหล่านี้ การอภิปรายของอริสโตเติลเกี่ยวกับความพึงประสงค์ทั่วไปของกฎเกณฑ์และการปฏิบัติต่อ epieikeia ของอริสโตเติลยังคงมีอิทธิพลต่อนิติศาสตร์สมัยใหม่ 

จอห์น ล็อค

จอห์น ล็อคเน้นย้ำถึงความสำคัญของการปกครองผ่านกฎหมายที่มีผลบังคับใช้ซึ่งประกาศใช้และเป็นที่ทราบกันดีของประชาชน ในผลงานชิ้นที่สองของ Two Treatises of Government (1689) เขานำเรื่องนี้มาเปรียบเทียบกับการปกครองโดย “พระราชกฤษฎีกาชั่วคราวที่ไร้หลักเกณฑ์” ปัจจุบัน คำว่า “ไร้หลักเกณฑ์” สามารถหมายถึงหลายสิ่งหลายอย่าง บางครั้งอาจหมายถึง “การกดขี่” แต่เมื่อล็อคแยกแยะระหว่างกฎของกฎหมายที่มีผลบังคับใช้จากพระราชกฤษฎีกาชั่วคราว ล็อคไม่ได้นึกถึงความรู้สึกกดขี่ของคำว่า “ไร้หลักเกณฑ์” ในบริบทนี้ สิ่งใดสิ่งหนึ่งไร้หลักเกณฑ์เพราะเป็นการดำเนินการชั่วคราว ไม่มีการแจ้งให้ทราบ ผู้ปกครองเพียงแค่คิดหาแนวทางในขณะที่ดำเนินการไป ความไม่แน่นอนคือความไม่แน่นอน ไม่รู้ว่าจะพึ่งพาอะไรได้บ้าง ตกอยู่ภายใต้การควบคุมของผู้อื่น สิ่งหนึ่งที่ผู้คนต้องการหลีกหนีจากในสภาวะธรรมชาติคือการตกอยู่ภายใต้การควบคุมของผู้อื่น แม้ว่าผู้อื่นเหล่านั้นจะคิดอย่างหนักและเข้มงวดที่สุดเท่าที่จะทำได้เกี่ยวกับกฎธรรมชาติ ความคิดของคนอาจแตกต่างกัน และอาจกลายเป็นว่ามุมมองของคนหนึ่งเกี่ยวกับความสัมพันธ์ระหว่างผลประโยชน์ของตนเองและผลประโยชน์ของคนอื่น และทรัพย์สินของตนเองและผลประโยชน์ของคนอื่นอาจแตกต่างไปจากมุมมอง ประเด็นทั้งหมดในการเปลี่ยนจากสภาวะธรรมชาติไปสู่สถานการณ์ของกฎหมาย

ล็อคก็ทำให้เรื่องซับซ้อนขึ้นโดยเพิ่มหลักการสำคัญเกี่ยวกับการเคารพทรัพย์สินส่วนบุคคลเข้าไป คือ “อำนาจสูงสุดไม่สามารถเอาส่วนใดส่วนหนึ่งของทรัพย์สินของเขาไปจากใครก็ตามโดยไม่ได้รับความยินยอมจากตัวเขาเอง” และกฎหมายใดๆ ที่อ้างว่าทำได้ก็ไร้ประโยชน์ แต่มีปัญหาอยู่ประการหนึ่ง แม้ว่าล็อคจะสร้างทฤษฎีเกี่ยวกับสิทธิในทรัพย์สิน ซึ่งเรียกว่า “ทฤษฎีแรงงาน” ในบทที่ห้าของสนธิสัญญาที่สอง ทฤษฎีนั้นเองก็ไม่ได้ไร้ข้อโต้แย้งเลย ผู้คนไม่เห็นด้วยกับข้อเรียกร้องที่ขัดแย้งกันของแรงงานและการครอบครอง โดยไม่เห็นด้วยกับภูมิหลังของความเป็นเจ้าของร่วมกัน และไม่เห็นด้วยกับว่าใครสามารถครอบครองได้มากเพียงใด และการจัดสรรต้องละเอียดอ่อนเพียงใดต่อความต้องการของผู้อื่น แม้ไม่เห็นด้วยกับเรื่องทั้งหมด เช่น ในการอภิปรายเกี่ยวกับทฤษฎีของล็อคของโรเบิร์ต โนซิก (1974) และล็อคก็ไม่เห็นด้วยเช่นกัน 

ด้วยการยืนกรานว่ากฎหมายบ้านเมืองต้องอยู่ภายใต้ข้อจำกัดในเนื้อหานี้ ล็อคจึงทำให้ฝ่ายนิติบัญญัติต้องอยู่ภายใต้ระเบียบวินัยที่ไม่แน่นอน เนื่องจากสิทธิตามธรรมชาติของทรัพย์สินเป็นที่ถกเถียงกัน ดังนั้นการบริหารข้อจำกัดในเนื้อหาใดๆ ตามแนวนี้จึงย่อมเป็นที่ถกเถียงกัน และเนื่องจากข้อจำกัดในเนื้อหาถือว่ามีผลต่อความถูกต้องของกฎหมายบ้านเมือง ผลก็คือบางคนที่ไม่เห็นด้วยกับล็อคเกี่ยวกับข้อเรียกร้องของแรงงานเหนือการครอบครอง ก็จะไม่เห็นด้วยกับกฎหมายบ้านเมืองของทรัพย์สินที่มีผลบังคับใช้และกฎใดที่ไม่ได้รับอนุญาต

มงเตสกิเออ

ผลงานของมงเตสกิเออเกี่ยวกับหลักนิติธรรมเป็นที่รู้จักดีที่สุดในทฤษฎีการแบ่งแยกอำนาจ โดยเฉพาะการแบ่งแยกอำนาจตุลาการจากอำนาจบริหารและนิติบัญญัติ ตุลาการต้องสามารถทำหน้าที่ของตนในฐานะกระบอกเสียงของกฎหมายได้โดยไม่เสียสมาธิกับการตัดสินใจใหม่ๆ ที่เกิดขึ้นระหว่างการพิจารณาของนักนิติบัญญัติและผู้กำหนดนโยบาย มุมมองของมงเตสกิเออเกี่ยวกับการแบ่งแยกอำนาจมีผลอย่างลึกซึ้งต่อการสถาปนาประเทศอเมริกา โดยเฉพาะอย่างยิ่งในงานของเจมส์ เมดิสัน 

ในหนังสือ The Spirit of the Laws มงเตสกิเออได้พัฒนาแนวคิดเกี่ยวกับคุณค่าของลัทธินิติบัญญัติ มงเตสกิเยอได้ตั้งข้อสังเกตว่ารัฐบาลเผด็จการมักจะมีกฎหมายที่เรียบง่ายมาก ซึ่งใช้อำนาจเด็ดขาดโดยไม่เคารพความละเอียดอ่อนของขั้นตอนการดำเนินการ มงเตสกิเออได้โต้แย้งว่าความซับซ้อนทางกฎหมายและขั้นตอนมักจะเกี่ยวข้องกับการเคารพศักดิ์ศรีของประชาชน โดยเชื่อมโยงความเคารพประเภทนี้กับการปกครองโดยกษัตริย์ตามกฎหมาย ซึ่งตรงข้ามกับการปกครองแบบเผด็จการ  กล่าวคือในการปกครองโดยกษัตริย์ การบริหารงานของผู้พิพากษาที่ตัดสินไม่เพียงแต่เรื่องชีวิตและทรัพย์สินเท่านั้น แต่ยังรวมถึงเกียรติยศด้วย จำเป็นต้องสอบสวนอย่างรอบคอบ ความพิถีพิถันของผู้พิพากษาจะเพิ่มมากขึ้นเมื่อมีเรื่องต่างๆ เกิดขึ้นและเมื่อได้ตัดสินเกี่ยวกับผลประโยชน์ที่มากขึ้น 

นอกจากนี้ มีการเน้นย้ำถึงคุณค่าของความซับซ้อน วิธีการที่กฎหมายที่ซับซ้อน โดยเฉพาะกฎหมายเกี่ยวกับทรัพย์สิน จัดเตรียมแนวป้องกันที่ผู้คนสามารถหลบภัยจากความต้องการที่ล้ำหน้าของอำนาจ ยังคงสร้างความสนใจให้กับนักทฤษฎีสมัยใหม่เกี่ยวกับหลักนิติธรรม ในการอภิปรายสมัยใหม่ มักได้ยินเสียงสะท้อนของหลักคำสอนที่เสนอใน The Spirit of the Laws ที่ว่า “สิ่งที่ขึ้นอยู่กับหลักการของสิทธิพลเมืองไม่ควรถูกปกครองโดยหลักการของสิทธิทางการเมือง” “สิทธิพลเมือง” ซึ่งเป็นคำที่มงเตสกิเออใช้เรียกสิ่งที่เรียกว่ากฎหมายเอกชน กล่าวว่า “เป็นเสมือนแพลเลเดียมของทรัพย์สิน” และควรได้รับอนุญาตให้ดำเนินการตามตรรกะของตัวเอง ไม่ใช่ถูกกดดันด้วยหลักการของการควบคุมของรัฐหรือการเมือง ความล้มเหลวของหลักนิติธรรมในเรื่องนี้มีแนวโน้มที่จะนำไปสู่ความยากจนของเศรษฐกิจ เนื่องจากความคาดหวังลดลง และแรงจูงใจของเจ้าของในการผลิตและการประกอบการก็ลดลง 

ไดซีย์

อัลเบิร์ต เวนน์ ไดซีย์ เขียนในช่วงครึ่งหลังของศตวรรษที่ 19 โดยอธิบายสิ่งที่เห็นว่าเป็นการเสื่อมถอยของความเคารพต่อหลักนิติธรรมในอังกฤษ หลักนิติธรรมเคยเป็นประเพณีอันน่าภาคภูมิใจที่แยกแยะการปกครองในอังกฤษออกจากการปกครองโดยฝ่ายบริหารในฝรั่งเศส และยังแตกต่างจากความแน่นอนที่ไร้สาระและเป็นนามธรรมของรัฐธรรมนูญกระดาษในประเทศต่างๆ เช่น เบลเยียม เป็นต้น สำหรับไดซีย์แล้ว กุญแจสำคัญของหลักนิติธรรมคือความเท่าเทียมทางกฎหมาย ไม่มีใครอยู่เหนือกฎหมาย และ ทุกคนไม่ว่าจะมียศศักดิ์หรือสถานะใดก็ตาม ล้วนอยู่ภายใต้กฎหมายทั่วไปของอาณาจักรและอยู่ภายใต้เขตอำนาจศาลทั่วไป 

แม้ว่าสิ่งนี้จะน่าดึงดูดใจในเชิงนามธรรม แต่ก็แสดงให้เห็นถึงความไร้เดียงสาในระดับหนึ่งเท่าที่เกี่ยวข้องกับสถานะทางกฎหมายของเจ้าหน้าที่ของรัฐ เจ้าหน้าที่ต้องได้รับการปฏิบัติในทางกฎหมายแตกต่างจากประชาชนทั่วไป และมักจะต้องได้รับการปฏิบัติที่แตกต่าง เจ้าหน้าที่ต้องการอำนาจพิเศษบางอย่าง และต้องถูกจำกัดด้วยข้อจำกัดเพิ่มเติม เพื่อที่จะต้องรับผิดชอบต่อการกระทำที่เจ้าหน้าที่ทำในนามของชุมชน สำหรับบุคคลทั่วไป หลักนิติธรรมสร้างข้อสันนิษฐานที่เอื้อต่อเสรีภาพ ทุกสิ่งที่ไม่ได้ห้ามไว้โดยชัดแจ้งก็ได้รับอนุญาต แต่สำหรับรัฐและเจ้าหน้าที่ของรัฐ อาจต้องการใช้ข้อสันนิษฐานที่ตรงกันข้าม รัฐสามารถดำเนินการได้ภายใต้การอนุญาตทางกฎหมายที่ชัดเจนเท่านั้น

ไดซีย์มีความสามารถในการแสดงหลักนิติธรรมในแง่ของหลักการที่มีการกำหนดอย่างชัดเจนซึ่งซ่อนเร้นความยากลำบากที่ลึกซึ้งกว่านั้น หลักการแรกของเขาเกี่ยวกับหลักนิติธรรมคือ ไม่มีบุคคลใดถูกลงโทษหรือสามารถถูกทำให้ทนทุกข์ทรมานทางร่างกายหรือทรัพย์สินได้ตามกฎหมาย เว้นแต่จะมีการฝ่าฝืนกฎหมายอย่างชัดเจนซึ่งได้มีการจัดทำขึ้นโดยวิธีการทางกฎหมายทั่วไปต่อหน้าศาลทั่วไปของประเทศ 

ข้อความคิดนี้ดูเหมือนจะดี ถ้ากำลังพูดถึงการกำหนดโทษทางอาญา แต่ "ทำให้ต้องทนทุกข์ทรมานใน ... สินค้า" ยังสามารถตีความได้ว่าหมายถึงการกำหนดข้อจำกัดในการใช้ทรัพย์สินส่วนบุคคลหรือขององค์กร หรือการให้หรือการระงับใบอนุญาต เงินช่วยเหลือ และเงินอุดหนุน สามารถตีความได้ว่าขัดขวางรูปแบบใดๆ ของการควบคุมตามดุลยพินิจ ไดซีย์มีแนวโน้มที่จะดูหมิ่นดุลยพินิจของฝ่ายบริหาร โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อดูเหมือนว่าจะเข้ามาแทนที่สิ่งที่เคยถือเป็นหน้าที่ของฝ่ายตุลาการมาโดยตลอด แต่สามารถทำได้จริงหรือไม่หากปราศจากการใช้ดุลพินิจในการปกครองสมัยใหม่ นักวิชาการด้านกฎหมายปกครองสมัยใหม่บางคนประณามคำบอกเล่าของไดซีย์ว่าเป็นหลักนิติธรรมในรูปแบบที่ “ฟุ่มเฟือย” “ไร้สาระ” และเป็นพิษเป็นภัย 

ฮาเย็ค

เอฟ.เอ. ฮาเย็คได้รับการฝึกฝนให้เป็นนักเศรษฐศาสตร์ แต่ยังมีความสนใจในความสัมพันธ์ระหว่างโครงสร้างทางกฎหมายและรูปแบบเศรษฐกิจแห่งชาติด้วย งานของฮาเย็คเกี่ยวกับหลักนิติธรรมดำเนินไปในสองขั้นตอน: (1) จากหนังสือช่วงสงครามชื่อ The Road to Serfdom (2487) ไปจนถึง The Constitution of Liberty (2503); และ (2) หนังสือ Law, Legislation and Liberty (2516) ซึ่งเป็นเรื่องราวที่สอดคล้องกับจิตวิญญาณของกฎหมายทั่วไปและไม่เห็นด้วยกับบทบาทของกฎหมาย

การปกครองในช่วงสงครามจำเป็นต้องมีการระดมกำลังคนและทรัพยากรของสังคมทั้งหมดอย่างเบ็ดเสร็จ ในปี 1944 ฮาเย็คได้เตือนเกี่ยวกับการคงไว้ซึ่งรูปแบบการบริหารแบบนี้ในยามสงบ ฮาเย็คให้เหตุผลอันไพเราะว่าในช่วงเวลาปกติ สังคมไม่จำเป็นต้องมีการจัดการ แต่ควรได้รับการปกครอง และประชาชนส่วนใหญ่ควรปล่อยให้เป็นไปตามยถากรรมของตนเอง ภายใต้กรอบกฎทั่วไปที่วางไว้ล่วงหน้า กฎเหล่านี้จะทำงานโดยไม่ขึ้นอยู่กับบุคคล เพื่อปกป้องประชาชนจากกันและกัน ไม่ได้มุ่งเป้าไปที่บุคคลหรือสถานการณ์ใดสถานการณ์หนึ่งโดยเฉพาะ และไม่ต้องพึ่งพาความคาดหวังจากรัฐบาลว่าการใช้กฎจะมีผลอย่างไร แต่การขาดความรู้เฉพาะเจาะจงนี้จากรัฐบาลจะถูกชดเชยด้วยข้อเท็จจริงที่ว่ากฎต่างๆ จะให้กรอบความคาดเดาได้สำหรับประชาชนทั่วไปและธุรกิจต่างๆ ประชาชนจะรู้ว่าจะไม่ถูกรัฐรบกวน หากประชาชนทำงานภายใต้ขอบเขตของกฎทั่วไปและไม่เป็นส่วนตัว ตามความเห็นของฮาเย็คเสรีภาพของมนุษย์ไม่ได้กีดกันการกระทำของรัฐทั้งหมด แต่การกระทำของรัฐนั้นต้องสามารถคาดการณ์ได้

ในช่วงทศวรรษ 1970 ฮาเย็คเริ่มคิดทบทวนเรื่องนี้ทั้งหมดอีกครั้ง โดยยังคงให้ความสนใจกับนัยยะของหลักนิติธรรมต่อเสรีภาพ แต่ตอนนี้ฮาเย็คเริ่มสงสัยว่าข้อความของกฎทั่วไปที่ชัดเจนซึ่งบัญญัติขึ้นนั้นจะเป็นกรอบที่เหมาะสมสำหรับเสรีภาพหรือไม่ ฮาเย็คบอกว่าเป็นความผิดพลาดที่คิดว่า “การจำกัดผู้พิพากษาให้ใช้กฎที่กำหนดไว้แล้วจะทำให้การตัดสินใจผู้พิพากษามีความคาดเดาได้มากขึ้น” กฎที่กำหนดไว้ “มักจะเป็นการกำหนดหลักการที่ไม่สมบูรณ์แบบซึ่งผู้คนสามารถปฏิบัติตามได้ดีกว่าที่จะแสดงออกด้วยคำพูด” ฮาเย็คสนับสนุนสิ่งที่คล้ายกับแบบจำลองกฎหมายทั่วไปที่คาดเดาได้มากกว่า โดยมีหลักการและแนวทางแก้ไขที่ปรากฏขึ้นจากคำตัดสินของศาลชุดหนึ่งในลักษณะที่เกือบจะเป็นวิวัฒนาการ ฮาเย็คคิดว่าวิวัฒนาการของหลักการที่โดดเด่นด้วยความสมเหตุสมผลนั้นเหนือกว่าการกำหนดกฎโดยเจตนาของผู้ตรากฎหมาย ตามคำกล่าวของฮาเย็คความคิดเชิงนิติบัญญัติเป็นเชิงบริหารโดยเนื้อแท้ ในกรณีแรก ความคิดดังกล่าวจะมุ่งไปที่การจัดระเบียบกลไกการบริหารของรัฐเอง และการขยายความคิดดังกล่าวไปสู่ขอบเขตของนโยบายสาธารณะโดยทั่วไปหมายความถึงการฉายภาพความคิดเชิงบริหารดังกล่าวออกสู่ภายนอก ซึ่งส่งผลร้ายแรงต่อเสรีภาพและตลาด

ฟูลเลอร์

ลอน ฟูลเลอร์เชื่อว่ารัฐบาลที่ปฏิบัติตามรูปแบบและขั้นตอนของกฎหมายมีคุณค่าเฉพาะตัวที่ช่วยลดช่องว่างระหว่างกฎหมายเชิงบวกในด้านหนึ่ง และศีลธรรมและความยุติธรรมในอีกด้านหนึ่ง ภูมิปัญญาแบบเดิมของนักกฎหมายบ้านเมืองถือว่ากฎหมายสามารถร่างได้อย่างสมบูรณ์แบบและบริหารอย่างเป็นกลางได้ แต่ยังคงมีความอยุติธรรมอย่างน่ากลัว ตัวอย่างเช่น กฎหมายทาสก่อนสงครามกลางเมืองในสหรัฐอเมริกาและกฎหมายการแบ่งแยกสีผิวในแอฟริกาใต้ แต่ฟูลเลอร์เชื่อว่าในแง่ของจิตวิทยาการเมือง จะมีความลังเลที่จะใช้รูปแบบของกฎหมาย ไม่ว่าจะเป็นบรรทัดฐานทั่วไปและสาธารณะ เพื่อรวบรวมและจารึกความอยุติธรรม ฟูลเลอร์เชื่อว่า “ความสอดคล้องและความดีมีความสัมพันธ์กันมากกว่าความสอดคล้องและความชั่ว” ฟูลเลอร์คิดว่าสิ่งเลวร้ายเกิดขึ้นในความมืด ซึ่งตรงข้ามกับแสงแดดแห่งความถูกต้องตามกฎหมาย และคงรักษาไว้ว่า “แม้แต่ในระบอบการปกครองที่ผิดเพี้ยนที่สุด ก็ยังมีบางคนลังเลใจที่จะเขียนความโหดร้าย ความไม่ยอมรับ และความไร้มนุษยธรรมลงในกฎหมาย” 

ฟูลเลอร์ยอมรับว่าความเชื่อมโยงระหว่างความถูกต้องตามกฎหมายและความยุติธรรมนั้นเป็นเพียงการชั่วคราว ซึ่งแน่นอนว่าเป็นเรื่องที่ถกเถียงกัน แต่ไม่ว่าจะมีความเชื่อมโยงกันนี้หรือไม่ก็ตาม ฟูลเลอร์ยืนกรานว่าการไม่เคารพหลักเกณฑ์อย่างเป็นทางการของความถูกต้องตามกฎหมายอย่างสมบูรณ์อาจทำให้ระบบอำนาจสูญเสียสถานะเป็นกฎหมายได้ เมื่อระบบที่เรียกตัวเองว่ากฎหมายนั้นตั้งอยู่บนพื้นฐานการละเลยเงื่อนไขของกฎหมายที่อ้างว่าจะบังคับใช้โดยทั่วไป เมื่อระบบนี้แก้ไขความผิดปกติทางกฎหมายอย่างเป็นนิสัย แม้กระทั่งความผิดปกติที่ร้ายแรงที่สุด ด้วยกฎหมายย้อนหลัง เมื่อระบบนี้เพียงแค่ใช้การก่อการร้ายบนท้องถนน ซึ่งไม่มีใครกล้าท้าทาย เพื่อหลีกหนีแม้แต่ข้อจำกัดเล็กน้อยที่ถูกกำหนดขึ้นโดยแสร้งทำเป็นว่าถูกต้องตามกฎหมาย เมื่อสิ่งเหล่านี้กลายเป็นจริงสำหรับเผด็จการแล้ว อย่างน้อยก็ไม่ใช่เรื่องยากสำหรับฉันที่จะปฏิเสธว่าระบบนี้ไม่ใช่กฎหมาย 

ในหนังสือเรื่อง The Morality of Law ในปี 1964 ฟูลเลอร์ได้กำหนดหลักการของสิ่งที่เรียกว่า "ศีลธรรมภายในของกฎหมาย" ซึ่งเป็นหลักการที่กำหนดให้กฎหมายต้องทั่วไป เปิดเผย มีแนวโน้ม สอดคล้อง ชัดเจน มั่นคง และปฏิบัติได้ โดยโต้แย้งว่าหลักการเหล่านี้จำเป็นต่อการตรากฎหมาย เอช.แอล.เอ. ฮาร์ต ได้วิจารณ์หนังสือของฟูลเลอร์ โดยถามว่าหลักการเหล่านี้สามารถเรียกได้ว่าเป็น "ศีลธรรม" ในแง่ใด หลักการเหล่านี้ดูเหมือนจะเป็นหลักการที่เป็นเครื่องมือสำหรับการตรากฎหมายที่มีประสิทธิผลมากกว่า และในมุมมองของฮาร์ต หลักการเหล่านี้มีศีลธรรมเพียงเท่าที่มันทำให้เป็นไปได้เท่านั้น ฟูลเลอร์ตอบโต้ด้วยการปฏิเสธว่าความสำคัญของหลักการทั้งแปดประการเป็นเพียงเครื่องมือเท่านั้น หลักการเหล่านี้ยังประกอบด้วยศีลธรรมของการเคารพเสรีภาพและศักดิ์ศรีของตัวแทนที่กฎหมายกล่าวถึง สิ่งที่ทำให้เป็นไปได้คือรูปแบบการปกครองที่ทำงานผ่านการกระทำของมนุษย์ทั่วไป แทนที่จะทำให้เกิดการลัดวงจรผ่านการจัดการหรือการก่อการร้าย แนวคิดนี้แยกจากการเชื่อมโยงระหว่างกฎหมายและศีลธรรม แต่คำอธิบายสองประการเกี่ยวกับความสำคัญทางศีลธรรมของกฎหมายมีความเชื่อมโยงกันในลักษณะที่จอห์น ฟินนิสอธิบายไว้ว่า การปกครองแบบเผด็จการที่อุทิศตนเพื่อจุดประสงค์อันชั่วร้ายไม่มีเหตุผลที่เพียงพอในตัวเองที่จะยอมจำนนต่อวินัยในการดำเนินการอย่างสม่ำเสมอผ่านกระบวนการทางกฎหมาย 

งานของฟูลเลอร์เกี่ยวกับหลักนิติธรรมมีความแตกต่างอย่างละเอียดอ่อน ฟูลเลอร์เข้าใจว่ากฎหมายประกอบเป็นการปกครองแบบเฉพาะซึ่งอาจไม่เกี่ยวข้องกับภารกิจของรัฐทุกประการ ฟูลเลอร์เปรียบเทียบกฎหมายไม่เพียงแค่กับการปกครองแบบเผด็จการแบบนาซีเท่านั้น แต่ยังเปรียบเทียบกับการบริหารแบบจัดการที่อาจจำเป็นสำหรับการตัดสินใจจัดสรรในระบบเศรษฐกิจแบบผสมผสานเช่นสหรัฐอเมริกาในช่วงทศวรรษ 1960 ฟูลเลอร์กล่าวว่าในเศรษฐศาสตร์การเมืองสมัยใหม่ เราเผชิญกับปัญหาด้านการออกแบบสถาบันที่ “ไม่เคยมีมาก่อนทั้งในด้านขอบเขตและความสำคัญ” โดยเน้นที่ด้านขั้นตอนของหลักนิติธรรมมากขึ้น ฟูลเลอร์ยืนกรานว่านักกฎหมายต้องยอมรับว่าแม้ว่า “การตัดสินคดีเป็นกระบวนการที่นักกฎหมายคุ้นเคยและช่วยให้สามารถแสดงความสามารถพิเศษของนักกฎหมายออกมาได้” แต่การตัดสินคดีอาจเป็น “เครื่องมือที่ไม่มีประสิทธิภาพสำหรับการบริหารจัดการเศรษฐกิจ”