หมวดหมู่นิยามของกฎหมาย

แนวคิดหรือคำจำกัดความของกฎหมายส่วนใหญ่สามารถจัดกลุ่มได้เป็นสามประเภท ประเภทหนึ่งแสดงถึงกฎหมายในแง่ของระเบียบสังคม อีกประเภทหนึ่งแสดงถึงองค์ประกอบของกฎหมายของรัฐ และประเภทสุดท้ายแสดงถึงความยุติธรรมหรือสิทธิ ประเภทเหล่านี้ไม่ครอบคลุมทั้งหมด และสามารถสร้างประเภทหรือหมวดหมู่ย่อยอื่นๆ ได้ อย่างไรก็ตาม ประเภทเหล่านี้และความสัมพันธ์ระหว่างกันนั้นให้ข้อมูลที่เป็นประโยชน์

แนวคิดที่ว่ากฎหมายคือหมวดหมู่ระเบียบ “เพราะกฎหมายคือระเบียบ” ซึ่งประกาศโดยอริสโตเติลเมื่อกว่าสองพันปีที่แล้ว ถือเป็นความเข้าใจเกี่ยวกับกฎหมายที่เก่าแก่ที่สุดอย่างหนึ่งในประเพณีกฎหมายตะวันตก ความเชื่อมั่นเกี่ยวกับธรรมชาติของกฎหมายนี้สนับสนุนชุดความเชื่อเกี่ยวกับกฎหมายและสังคม หน้าที่ของกฎหมายคือการรักษาระเบียบ ระเบียบไม่สามารถดำรงอยู่ได้หากไม่มีกฎหมาย สังคมทั้งหมดต้องมีระเบียบ ดังนั้น สังคมทั้งหมดต้องมีกฎหมาย นักทฤษฎีที่ยึดถือความเชื่อเหล่านี้จะระบุกฎหมายโดยพิจารณาจากสิ่งที่รักษาความสงบเรียบร้อยภายในสังคม ดังที่เอิร์ลลิชได้อธิบายว่า ไม่ใช่องค์ประกอบสำคัญของแนวคิดเรื่องกฎหมายที่รัฐเป็นผู้สร้างขึ้น ไม่ใช่ว่ากฎหมายจะเป็นพื้นฐานสำหรับการตัดสินของศาลหรือศาลยุติธรรมอื่นๆ หรือเป็นพื้นฐานของการบังคับใช้ทางกฎหมายอันเป็นผลจากการตัดสินใจดังกล่าว องค์ประกอบที่สี่ยังคงอยู่ และนั่นจะต้องเป็นจุดเริ่มต้น นั่นคือ กฎหมายคือการสั่งการ

ทั้งนี้ กฎหมายสามารถระบุได้จาก "การใช้ที่เป็นรูปธรรม" หรือแนวทางปฏิบัติทางสังคม ซึ่งเป็นกฎเกณฑ์ของพฤติกรรมที่ผู้คนปฏิบัติตามจริงภายในกลุ่มสังคม "กฎหมายที่มีชีวิต" เอิร์ลลิชเขียนว่าเป็นกฎหมายที่ครอบงำชีวิตแม้ว่าจะไม่ได้ถูกตั้งขึ้นในข้อเสนอทางกฎหมายก็ตาม..." การจัดลำดับเชิงบรรทัดฐานภายในกลุ่มสังคมนั้นไม่ได้รักษาไว้โดยหลักแล้วด้วยการคุกคามด้วยการลงโทษ แต่เป็นเพราะการตอบแทน ผลประโยชน์ร่วมกัน ความแน่นอนของความสัมพันธ์ที่ดำเนินต่อไป และนิสัย การกำหนดแนวคิดกฎหมายที่มีอิทธิพลหลายประการ โดยเฉพาะจากนักสังคมศาสตร์ อยู่ในประเภทแรกนี้ ซึ่งสอดคล้องกับสัญชาตญาณที่แพร่หลายว่าหน้าที่เฉพาะของกฎหมายคือการรักษาความสงบเรียบร้อย และยังมีข้อได้เปรียบคือเป็นสากล เพราะกลุ่มสังคมที่มีระเบียบทุกกลุ่มมีกฎเกณฑ์ในการประพฤติปฏิบัติที่เป็นที่ยอมรับ และการระบุการใช้สังคมเป็นกฎหมายนั้นสอดคล้องกับมุมมองที่มีมายาวนานว่าประเพณีคือกฎหมาย ซึ่งครอบงำในยุคกลาง ซึ่งได้รับการสนับสนุนในกฎหมายประวัติศาสตร์ของฟรีดริช คาร์ล ฟอน ซาวินญี ในช่วงกลางศตวรรษที่ 19 และคงอยู่ต่อไปในประเพณีกฎหมายทั่วไปของแองโกล-อเมริกันในเงื่อนไขที่ปรับเปลี่ยนมาจนถึงปลายศตวรรษที่ 19 นักกฎหมายที่มีชื่อเสียงคนหนึ่ง (ซึ่งไม่ตรงกับยุคสมัย) กล่าวในปี 1907 ว่า “[สิ่งที่เราเรียกว่ากฎหมายนั้นเคยเป็น ยังคงเป็น และจะคงอยู่ตลอดไปเป็นประเพณี” 

อย่างไรก็ตาม แนวคิดเรื่องกฎหมายนี้มีปัญหาที่ไม่อาจแก้ไขได้ นั่นคือ แนวคิดนี้กว้างไกลมากจนทุกแง่มุมของชีวิตทางสังคม ไม่ว่าจะเป็นมารยาท ศีลธรรม แฟชั่น การปฏิบัติทางศาสนา ประเพณีทางโลก แม้แต่รูปแบบการพูด ก็ถูกกลืนหายไปภายใต้กฎหมายฉลาก ปัญหานี้เกิดขึ้นเพราะบรรทัดฐานต่างๆ มากมายดำเนินไปในชีวิตทางสังคม และแนวทางใดๆ ที่เน้นที่การปฏิบัติทางสังคมที่เป็นรูปธรรมก็ครอบคลุมทั้งหมดในตอนแรก แหล่งข้อมูลต่างๆ มากมายมีส่วนสนับสนุนระเบียบบรรทัดฐานที่ดำเนินไป ซึ่งส่วนใหญ่ไม่ตรงกับสัญชาตญาณเกี่ยวกับกฎหมาย เอิร์ลลิชเสนอว่าบรรทัดฐานทางกฎหมายมีความแตกต่างกันตรงที่ถือว่า "มีความสำคัญมาก มีความสำคัญพื้นฐาน" เกณฑ์ที่คลุมเครือนี้ไม่เพียงพอสำหรับจุดประสงค์ส่วนใหญ่ นักทฤษฎีที่นิยามกฎหมายในลักษณะนี้ไม่มีใครคิดค้นวิธีการที่เหมาะสมในการกำหนดว่าบรรทัดฐานใดภายในระเบียบสังคมที่ "ถูกต้องตามกฎหมาย" อย่างชัดเจนจากบรรทัดฐานทางสังคมที่ซับซ้อนทั้งหมดได้สำเร็จ

หมวดหมู่ตามกฎหมายของรัฐ แนวคิดทางกฎหมายส่วนใหญ่มีพื้นฐานมาจากการสรุปกฎหมายของรัฐ รายชื่อการสรุปกฎหมายดังกล่าวมีมากมายและหลากหลาย แนวคิดบางส่วนเน้นเฉพาะที่ศาล: กฎหมายเกี่ยวข้องกับการบังคับใช้บรรทัดฐานโดยศาล กฎหมายเป็นการระงับข้อพิพาทตามสถาบัน ส่วนใหญ่เน้นที่ระดับระบบของรัฐในวงกว้าง: กฎหมายเป็นคำสั่งของอำนาจอธิปไตย กฎหมายเป็นการควบคุมทางสังคมของรัฐบาล กฎหมายเป็นสถาบันที่ได้รับอนุญาตจากสาธารณะซึ่งพร้อมที่จะใช้การบังคับทางกายภาพเพื่อบังคับใช้บรรทัดฐานที่ประกาศไว้ แนวคิดทางกฎหมายเหล่านี้ส่งต่อแนวคิดจากหมวดหมู่แรกว่าหน้าที่ของกฎหมายคือการรักษาระเบียบทางสังคม อย่างไรก็ตาม แนวคิดเหล่านี้ไม่ได้เน้นที่รูปแบบการจัดระเบียบเชิงบรรทัดฐานที่แพร่หลาย แนวคิดเหล่านี้เน้นที่การตอบสนองตามสถาบันต่อการละเมิดบรรทัดฐานหรือข้อพิพาท โดยในทางปฏิบัติ แนวคิดเหล่านี้ผสมผสานหน้าที่ที่สันนิษฐานของกฎหมาย (รักษาระเบียบทางสังคม) เข้ากับคำอธิบายที่ย่อลงว่าระบบกฎหมายของรัฐได้รับการจัดตั้งและดำเนินการอย่างไร (กลไกของสถาบันที่ใช้กำลัง) แนวคิดเรื่องกฎหมายนี้เป็นที่ชื่นชอบของนักกฎหมาย โดยเฉพาะนักกฎหมายเชิงบวก (Austin and Hart) แม้ว่านักสังคมศาสตร์จะผลิตแนวคิดดังกล่าวในรูปแบบที่สำคัญออกมาแล้วก็ตาม

แนวคิดเรื่องกฎหมายในหมวดหมู่นี้หลีกเลี่ยงข้อบกพร่องของหมวดหมู่แรก กฎหมายแตกต่างจากธรรมเนียมปฏิบัติและศีลธรรมตรงที่กฎหมายเป็นเครื่องมือที่สถาบันสร้างขึ้นซึ่งเรียกร้องความเหนือกว่าในการรักษาระเบียบเชิงบรรทัดฐานผ่านการใช้กำลังทางกายภาพภายในอาณาเขต หากไม่มีคุณสมบัติเหล่านี้ "กฎหมาย" ก็ไม่มีอยู่ ดังที่ได้ระบุไว้ก่อนหน้านี้ แนวคิดเรื่องกฎหมายในหมวดหมู่นี้จึงเป็นสิ่งที่นักกฎหมายระหว่างประเทศหลายคนคัดค้าน และนักสังคมศาสตร์หรือผู้ทฤษฎีสังคมที่ยึดจุดยืนว่าสังคมทุกสังคมมีกฎหมาย นักทฤษฎีที่มองว่ากฎหมายในแง่ของหมวดหมู่ที่สองนี้ยืนยันว่ากฎหมายเกิดขึ้นเป็นปรากฏการณ์ที่แตกต่างโดยมีความแตกต่างทางสังคมซึ่งเกี่ยวข้องกับการเกิดขึ้นของสถาบันสาธารณะที่อ้างอำนาจสูงสุดในการบังคับใช้บรรทัดฐาน ก่อนหน้านั้น มีซุปดั้งเดิมชนิดหนึ่งที่ธรรมเนียมปฏิบัติ ศีลธรรม และกฎหมายไม่สามารถแยกแยะได้ แนวคิดเรื่องกฎหมายไม่สามารถสร้างขึ้นเพื่อรวมเอาลักษณะของหมวดหมู่แรกและหมวดหมู่ที่สองเข้าด้วยกันได้ เนื่องจากแนวคิดดังกล่าวเน้นย้ำถึงปรากฏการณ์ที่แตกต่างกันในลักษณะที่ไม่เข้ากัน โดยเฉพาะอย่างยิ่งหมวดหมู่ที่สองมุ่งเน้นไปที่การบังคับใช้บรรทัดฐานของสถาบัน ในขณะที่หมวดหมู่แรกมุ่งเน้นไปที่บรรทัดฐานที่แพร่หลายในกลุ่มสังคมและปฏิเสธความสำคัญของการบังคับใช้บรรทัดฐานของสถาบัน หมวดหมู่ความยุติธรรมหรือสิทธิ แนวคิดเรื่องกฎหมายในหมวดหมู่ที่สามมักจะใช้หมวดหมู่ที่สอง แต่มีการคัดค้านอย่างชัดเจนว่ากฎหมายมีองค์ประกอบของความยุติธรรมหรือสิทธิโดยเนื้อแท้ ซึ่งหมวดหมู่หลังละเว้นโดยไม่เหมาะสม 

อย่างไรก็ตาม แนวคิดเรื่องกฎหมายในหมวดหมู่นี้ไม่เพียงพอที่จะต้องยอมรับว่าผู้คนเชื่อว่ากฎหมายมีความยุติธรรมหรือกฎหมายอ้างว่ามีความยุติธรรม ซึ่งหมวดหมู่ที่สองบางหมวดหมู่รวมเอาไว้ แต่แนวคิดนี้ต้องการให้กฎหมายสอดคล้องกับความยุติธรรมหรือสิทธิในความหมายที่สามารถนำไปใช้ได้ทั่วไป การกำหนดสูตรที่แข่งขันกันภายในหมวดหมู่ที่สามนี้แตกต่างกันไปในแง่ของการทำความเข้าใจหรือระบุความยุติธรรมหรือสิทธิ บางคนมองว่าเป็นเหตุผลที่ถูกต้องซึ่งสะท้อนอยู่ในระเบียบสังคมที่ยุติธรรม บางคนมองว่าส่งเสริมความดีร่วมกัน และบางคนมองว่าเป็นระเบียบของพระเจ้าหรือระเบียบธรรมชาติของจักรวาล เป็นต้น แต่ทุกคนเห็นพ้องต้องกันว่าสิ่งใดก็ตามที่ขาดองค์ประกอบนี้ไปก็ไม่ถือว่าเป็น "กฎหมาย" เมื่อกฎหมายมีลักษณะเฉพาะในแง่ของการบังคับใช้บรรทัดฐานที่เป็นสถาบันเท่านั้น ก็เท่ากับเป็นอำนาจในการบังคับ การกดขี่ การเอารัดเอาเปรียบ หรือการปกครองของกลุ่มอาชญากร นักทฤษฎีเหล่านี้ยืนยันว่านั่นเป็นสิ่งตรงข้ามกับกฎหมาย แนวคิดที่ถูกต้องเกี่ยวกับกฎหมายต้องตระหนักว่ากฎหมายเต็มไปด้วยความยุติธรรมและความถูกต้อง ดังที่ได้ระบุไว้ก่อนหน้านี้ แนวคิดนี้ได้รับการฟื้นคืนชีพอีกครั้งในช่วงกลางศตวรรษที่ 20 ด้วยเหตุผลที่เกี่ยวข้องกับนาซีและระบอบคอมมิวนิสต์ แนวคิดเกี่ยวกับกฎหมายนี้มักถูกระบุด้วยแนวคิดเกี่ยวกับกฎธรรมชาติ ซึ่งมีหลากหลายเฉดสี ซึ่งไม่ใช่ทั้งหมดที่มีการอ้างถึงแนวคิดเกี่ยวกับกฎหมายโดยเฉพาะ ตั้งแต่สมัยสโตอิกจนถึงอควีนาสจนถึงปัจจุบัน

นักทฤษฎีที่เสนอแนวคิดเกี่ยวกับกฎหมายในประเภทที่สองปฏิเสธประเภทที่สามด้วยเหตุผลหลักสามประการ ประการแรก นักวิจารณ์ชี้ให้เห็นว่าระบบกฎหมายที่มีอยู่จริงในอดีตและปัจจุบันหลายกรณีถูกมองว่าเป็นกฎหมายโดยพลเมืองของตน และต้องแบกรับเงื่อนไขทั้งหมดของกฎหมาย แม้ว่าจะไม่ยุติธรรมก็ตาม การปฏิเสธระบบเหล่านี้โดยใช้คำว่า "กฎหมาย" ทำให้เรื่องต่างๆ สับสน และเป็นการทำนามธรรมที่ไร้ประโยชน์ ประการที่สอง นักวิจารณ์คัดค้านว่าไม่สามารถระบุมาตรฐานของสิทธิหรือความยุติธรรมที่ตกลงกันได้ ดังนั้น การยึดแนวคิดของกฎหมายไว้บนการทดสอบความยุติธรรมหรือความถูกต้องจึงเป็นเรื่องไร้ประโยชน์หรือไม่เกิดประโยชน์ใดๆ 

ในขณะที่ นักสังคมศาสตร์ที่สร้างแนวคิดเกี่ยวกับกฎหมายถูกห้ามไม่ให้รวมมาตรฐานพื้นฐานของความยุติธรรมหรือสิทธิเข้าไปในแนวคิดของตนเนื่องจากข้อจำกัดของลัทธิประสบการณ์นิยม พวกเขาตระหนักได้ว่าข้อเรียกร้องความยุติธรรมหรือสิทธินั้นมักจะแนบมากับกฎหมาย แต่พวกเขาไม่สามารถรวมมาตรฐานใดๆ ไว้เป็นมาตรฐานที่ถูกต้อง ซึ่งเป็นข้อเสนอเชิงบรรทัดฐานที่ไม่สามารถพิสูจน์ได้ทางวิทยาศาสตร์ เพื่อปิดท้ายการอภิปรายเกี่ยวกับสามหมวดหมู่นี้ เป็นประโยชน์ที่จะสังเกตว่าบทสนทนาแบบเพลโต ไมนอสได้หยิบยกแนวคิดของกฎหมายจากหมวดหมู่ทั้งสามนี้ขึ้นมา โดยที่โซเครติสได้ดึงจุดอ่อนของแต่ละหมวดหมู่ออกมาตามลำดับ กฎเกณฑ์ที่ตกลงกันไว้และประเพณีที่ผูกมัดดูเหมือนเป็นกฎหมาย แต่สิ่งนั้นเกี่ยวข้องกับชีวิตทางสังคมทั้งหมด การตัดสินใจของรัฐเป็นกฎหมาย แต่การตัดสินใจบางอย่างไม่ยุติธรรม ไม่คู่ควรกับกฎหมาย กฎหมายมีความยุติธรรม แต่ความคิดเห็นแตกต่างกันในเรื่องความยุติธรรมและความถูกต้อง ความจริงที่ว่าความขัดแย้งอยู่ในแนวทางเดียวกันในปัจจุบัน แสดงให้เห็นว่ากฎหมายคืออะไร เป็นเรื่องที่ถกเถียงกันในลักษณะที่กระทบต่อข้อต่อนิรันดร์ของชีวิตทางสังคมของมนุษย์ คำถามนี้ท้าทายการคลี่คลายก่อนที่นักสังคมศาสตร์ นักกฎหมายระหว่างประเทศ และคู่สนทนาสมัยใหม่คนอื่นๆ จะลงรายละเอียดเพิ่มเติมในการวิเคราะห์